विकास सँगै चुनौती: अवसर र संकटको दोहोरो सामना

  • बुध भण्डारी

  • देशले सञ्चार प्रविधिको क्षेत्रमा उल्लेखनीय प्रगति गरेको देख्दा हर्षित हुनुपर्छ। हिजो दुर्गम मानिएको कर्णाली लगायतका क्षेत्रमा आज 4G सेवा सञ्चालन भइसकेको छ। यातायातको विकाससँगै गाडीहरू गाउँ-गाउँसम्म पुगिरहेका छन्। त्यस्तै, विद्युत् विस्तारले उज्यालोको पहुँच वृद्धि गरेको छ, र खानेपानीको धारासमेत क्रमशः विस्तार भइरहेको छ। यी सबै विकासक्रमले नागरिकको जीवनस्तरमा परिवर्तन ल्याएको छ, जुन सकारात्मक संकेत हो। तर, विकाससँगै चुनौतीहरू पनि उत्तिकै थपिएका छन्। यहाँका जनताको व्यापार, व्यवसाय, रोजगारी, कृषि उत्पादन तथा आम्दानीका स्रोतहरू अघिल्लो अवस्थाभन्दा खस्कँदै गएका छन्। विकासको लाभ समाजका सबै तहले समान रूपमा उपभोग गर्न सकेका छैनन्। आर्थिक स्रोतका सीमितताले गर्दा धेरै नागरिकहरूलाई विकासको लाभ अनुभूति गर्न कठिन भइरहेको छ। त्यसैले, विकासलाई सन्तुलित र दिगो बनाउन आर्थिक स्रोतको खोजी आवश्यक छ। स्थानीय, प्रदेश, र संघीय सरकारको ध्यान जनताको आम्दानी वृद्धि गर्ने योजनामा केन्द्रित हुनुपर्छ। बजेट विनियोजन गर्दा आम्दानीका नयाँ सम्भावनाहरू पहिचान गर्दै रोजगारी सिर्जना गर्ने कार्यक्रमहरू ल्याइनुपर्छ। सामाजिक सञ्जालमा मात्र विकासको खुशी व्यक्त गर्नु पर्याप्त छैन, बरु चुनौतीहरूबारे गम्भीर छलफल र समाधानका लागि दबाब सिर्जना गर्नु जरुरी छ। हाम्रा वास्तविक शत्रु कुनै दल वा व्यक्ति होइनन्, बरु रोग, भोक, गरिबी, अशिक्षा, कुसंस्कार, विकृति, बेथिति, र रूढीवादी चिन्तन नै हुन्। यी समस्याहरूको समाधान खोज्दै समाजलाई सही दिशामा लैजान आवश्यक छ। त्यसैले, सबै सरोकारवालाहरूले समन्वय गरेर दिगो विकास र आर्थिक समृद्धिको मार्ग कोर्नुपर्छ।

  • ११ फाल्गुन २०८१, आईतवार २१:३१ प्रकाशित

  • Nabintech